In het kader van de Week van Lezen en Schrijven is Krachtige Basiszorg Haarlem een campagne gestart om laaggeletterdheid bespreekbaar te maken. Laaggeletterden hebben vaak lage gezondheidsvaardigheden en hebben moeite hun weg te vinden in de zorg. Het is belangrijk dat zorgverlening goed is afgestemd op hun behoeften.

Ongeveer 2,5 miljoen volwassenen in Nederland hebben moeite met lezen en schrijven. Taal en gezondheid hebben veel met elkaar te maken. De gezondheidssituatie van geletterde mensen is in veel opzichten beter dan die van mensen die moeite hebben met lezen en schrijven. Laaggeletterden missen namelijk vaak de vaardigheden om goed om te gaan met informatie over gezondheid, ziekte en zorg. Zij hebben vaak ook lage gezondheidsvaardigheden. De gevolgen hiervan voor hun gezondheid zijn groot. Laaggeletterden zijn ongezonder en sterven jonger dan gemiddeld.

Huisartsen in achterstandswijken hebben regelmatig te maken met patiënten die laaggeletterd zijn. Deze patiënten hebben moeite om te vertellen wat hun klacht is, vinden het lastig om de juiste dosering medicijnen in te nemen of hebben bijv. problemen met klokkijken (op tijd komen). In de praktijk hebben zorgprofessionals moeite om mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden/laaggeletterdheid te herkennen. De meeste patiënten verbloemen het, omdat ze zich ervoor schamen. Ze gebruiken smoezen als ‘Ik ben mijn bril vergeten’ of ‘ik vul dat formulier thuis wel in’.

“Caro van Leeuwen, praktijkmanager bij Leonard Springer Huisartsen in Haarlem: “Onze praktijk hebben we door een laaggeletterdheidsscan gehaald. Door de scan kijk ik met andere ogen naar onze praktijk. De wachtruimte voor de prikpost was bijvoorbeeld onduidelijk ingericht. Patiënten wisten niet waar ze moesten gaan zitten voor bloedafname. Ik heb nu rode stoelen neergezet, zodat het duidelijk is waar je moet plaatsnemen. Ook hebben we raambelettering aangebracht om de ingang van de praktijk zichtbaarder te maken. Als we iets willen veranderen in de praktijk, gebruik ik het advies van de scan als onderbouwing.”

Om laaggeletterdheid bespreekbaar te maken zijn fysiotherapeuten, huisartsen, apothekers en sociale wijkteams aangesloten bij Krachtige Basiszorg Haarlem een campagne gestart om laaggeletterdheid bespreekbaar te maken. Er zijn posters en flyers ontwikkeld die in de praktijken worden opgehangen en aan patiënten kunnen worden meegegeven.

“Allard Wessels Boer, apotheker bij Schalkwijk Apotheek: “Het is belangrijk dat we ons bewust zijn van het feit dat veel mensen moeite hebben met lezen en schrijven. Mensen van verschillende leeftijden en met verschillende achtergronden. We roepen iedereen op om laaggeletterdheid bespreekbaar te maken en zo de schaamte die hiermee gepaard gaat weg te nemen en het taboe te doorbreken. Zo werken we samen aan passende gezondheidszorg.”

Materialen (klik hier voor een preview)
– Folder Nederlands: “Kunt u mij dat uitleggen?” 
– Folder Turks: “Kunt u mij dat uitleggen?” 
– Folder Arabisch: “Kunt u mij dat uitleggen?”
– Poster: “Niet iedereen kan goed lezen en schrijven. Hoe is dat voor u?” 

Krachtige Basiszorg Haarlem
Krachtige Basiszorg gaat uit van een nieuwe manier van zorg organiseren op de juiste plek, gericht op bewoners met hoge gezondheidsrisico’s en problematiek op meerdere leefdomeinen. Vooral in wijken waar veel mensen wonen met een lage sociaaleconomische status (SES) wordt gekeken hoe het aanbod van zorgondersteuning vanuit verschillende disciplines en domeinen op elkaar afgestemd kan worden.
Lees meer over Krachtige Basiszorg Haarlem.

Lees ook het persbericht: Zorgverlening niet goed ingericht op mensen die moeite hebben met lezen en schrijven.

Contact
Geïnteresseerd in deze materialen? Wij horen graag hoe wij u kunnen helpen om laaggeletterdheid in uw praktijk / regio bespreekbaar te maken. Voor meer informatie neemt u contact op met Frank Carlebur.